دوره 14، شماره 27 - ( 2-1403 )
جلد 14 شماره 27 صفحات 52-33 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Jafari Dehkordi N, Panjehbashi E. Morphology of Demon’s Paintings on Mural Paintings of the Qajar Period. SciJPH 2024; 14 (27) :33-52
URL: http://ph.aui.ac.ir/article-1-1306-fa.html
URL: http://ph.aui.ac.ir/article-1-1306-fa.html
جعفری دهکردی ناهید، پنجه باشی الهه. ریخت‌شناسی تصاویر دیوان در دیوارنگاره‌های دوره قاجار. دوفصلنامه علمی پژوهش هنر. 1403; 14 (27) :33-52
1- دانشگاه الزهرا ، jafari.nahid20@gmail.com
2- دانشگاه الزهرا
2- دانشگاه الزهرا
چکیده: (1257 مشاهده)
دیوارنگاری یکی از هنرهای برجسته و فاخر دوره قاجار بوده که در قالب نقاشی بر زمینه‌هایی چون کاشی، گچ و چوب شکل گرفته است. توجه به باستان گرایی و موضوعات مذهبی در این دوره، باعث شکل‌گیری آثاری شد که در آن نقش اهریمن و دیو بیش از همه مورد توجه هنرمندان و حاکمان وقت قرار گرفت. نقوشی که علاوه‌بر جنبه روایتی از نظر ریخت‌شناسی نیز قابل بررسی هستند. هدف از این پژوهش بررسی ریخت و کالبد تصاویر دیوها در هنر عمومی دیوارنگاری‌های دوره قاجار است. نگارندگان با بررسی 14 نمونه گزینشی از خلال دیوارنگاری‌های قاجاری و داده‌های اسنادی و میدانی به‌شیوه کیفی و بر مبنای تجزیه و تحلیل توصیفی–تحلیلی و منابع تصویری، در تلاش برای پاسخ‌گویی بدین پرسش هستند که ریخت و کالبد دیو در هنر عمومی دوره قاجار بر پایه چه تفکراتی از ذهن هنرمند تراوش کرده‌است؟ یافته‌ها نشان می‌دهد، نقوشی که در عصر قاجار زینت‌بخش بناهای عمومی چون سردرها، حمام‌ها و بناهای مذهبی بودند، تصاویری مخوف و تیره‌وتار ندارند. به عبارت دیگر تصوری که از دیو در اذهان مردم موجودی مهیب، هولناک و مخوف تجسم می‌شد، ناگهان تغییر کرد و به موجودی لطیف، کم‌آزار، شایان شفقت، طنزآمیز، خندان و گاه با اندام‌های اروتیک زنانه و حتی آراسته دیده شد؛ موجوداتی خوش‌لباس که مزین به رنگ‌های زیبا بودند و حتی زیورآلاتی نیز به خود آویخته‌اند. این امر بیانگر عرفی‌گرایی در زندگی اجتماعی زنانه در این دوره بود. یافته‌های پژوهش بیانگر آن هستند که چهار مفهوم زن، طبیعت، باورهای ماورایی اولیه و بیگانه در ذهن و اندیشه ایرانی‌ها در دوره قاجار دچار تغییراتی ژرف شده بود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
هنرهاي تجسمي
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
