دوفصلنامه علمی پژوهش هنر

پدرو آلمودوار، فیلمساز شاخص و پیشرو سینمای نوین اسپانیا است که در مجموع، فیلم‌های او سبک خاص و بیان ویژه زیباشناختی مخصوص خود را دارا هستند. آلمودوار بارها به تأثیر پذیرفتن از منابع گوناگون اذعان کرده است؛ سینما، تلویزیون، نقاشی و ادبیات از جمله مراجعی به‌شمار می‌آیند که فیلمساز در خلق آثار خود از آنها بهره برده است. در این میان، متون سینمایی از جایگاه والایی در آثار وی برخوردار هستند؛ او از جمله کارگردانانی است که در آثار وی امتزاجی از این متون متنوع مشاهده می‌شود. مطالعه بینامتنیت از آن‌گونه مباحثی است که پیرامون آثار این فیلمساز اسپانیایی قابلیت تحقیق و تفحص دارد. هدف تحقیق پیش رو، مطالعه بینامتنیت و با طرح این پرسش بوده است که "فیلم‌های پدرو آلمودوار چگونه بر اساس روابط بینامتنی با متون سینمایی مختلف شکل گرفته‌اند؟" برای پاسخ به این پرسش، از روش توصیفی- تحلیلی و همچنین تطبیقی استفاده شده و برای تحلیل و پی‌جویی این روابط و طبقه‌بندی آنها، به نظریه بینامتنیت ژرار ژنت تکیه شده است. فیلم‌های بلند آلمودوار که به لحاظ زمان ساخت مربوط به دهه 1980 میلادی به بعد هستند و آثار برجسته فیلمساز را شامل می‌شوند، به‌عنوان جامعه آماری انتخاب شده‌اند. یافته‌های پژوهش مبین آن هستند که متن‌های متعدد سینمایی که در آثار آلمودوار به آنها اشاره شده است، اعم از پاره‌متن‌های سینمایی، اسامی و عناوین متون تحت قالب پیرامتن‌ها و اشارات سینمایی ایماگونه از منظر نظریه بینامتنیت ژنت به ‌مثابه نقل‌قول‌های تصویری، ارجاعات سینمایی و تلمیحات بینامؤلفی و درون‌مؤلفی هستند که اساساً در سینمای فیلمساز علاوه بر کارکرد ساده آن، عملکردی استعاری دارند.