کاربران عمومی فقط به فهرست مقالات منتشر شده دسترسی دارند.
۳ نتیجه برای موضوع مقاله:
مهتاب مبینی، زهرا زادسر،
سال ۷، شماره ۱۳ - ( ۶-۱۳۹۶ )
چکیده
در هنر ساسانی، نقش پادشاهان اغلب، سوار بر اسب و همراه با نمادهای سلطنتی و فر و شکوهِ شاه رایج است. در تصاویر برجای‌مانده از اسب پادشاهان ساسانی، یک جفت شکل مخروطی، در بعضی موارد دایره‌شکل (منگوله) در پشت اسب آویزان است. این منگوله‌ها توسط زنجیری به جل یا پاردم اسب متصل شده است. بسیاری معتقدند این منگوله‌ها برای تزیین اسب‌های ساسانی به‌کار برده می‌شدند. باتوجه‌به استفاده مکرر این نقش برای اسب پادشاهان، این فرضیه شکل می‌گیرد که استفاده از این نقوش در هنر ساسانی، فراتر از تزیین بوده، مفهومی نمادین و سلطنتی در هنر ساسانی داشته است. هدف این پژوهش، شناسایی مفهوم و کاربرد منگوله‌ها در هنر ساسانی به‌ویژه نقوش بشقاب‌هاست. براین‌اساس، سؤال اصلی پژوهش مطرح می‌شود که نقش منگوله چه مفهوم و کاربردی در هنر ساسانی و به‌خصوص در بشقاب‌های آن دوره داشته است؟ نقوش منگوله‌ها در چندین اثر بررسی می‌شود که شامل بشقاب‌های نقره و طلای ساسانی و سنگ‌نگاره‌هاست. در بررسی این تصاویر از روش توصیفی‌تحلیلی استفاده شده و این نتیجه به‌دست آمده است که احتمالاً نقوش منگوله‌ها از نقش گل‌های گوناگون، به‌ویژه گل نیلوفرِ دوره ساسانی اقتباس شده و چون گل نیلوفر نمادی از فَر بوده است، منگوله‌ها نیز نمادی از فر شاهی به‌شمار می‌آمده است و در جنگ‌ها احتمال پیروزی پادشاه بر دشمن خود را افزایش می‌داده و عنصری برای مشروعیت‌بخشیدن به قدرت شاهنشاه بوده است.
پویا زمانیان،
سال ۹، شماره ۱۸ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده
انقلاب اسلامی ضمن باقی گذاشتن تأثیرات بسیار زیاد بر شیوه زندگی مردم، مسیر هنر و به‌خصوص عکاسی ایران را تغییر داد. آثار عکاسی درخور توجه بسیاری از سال‌های منتهی به انقلاب ۵۷ در دسترس هستند که با بررسی نشانههای تصویری موجود در آنها، میتوان به اطلاعات مهمی در رابطه با طرز پوشش و آرایش مردم، وضعیت کوچه و خیابان و طرز برخورد و رفتار افراد در موقعیت‌های متفاوت از جمله بحران‌های اجتماعی، دست یافت. اینکه آیا بین نشانههای تصویری موجود در عکسها اشتراکاتی وجود دارند یا خیر و آیا این اشتراکات معانی خاصی را به ذهن منتقل کرده و اگر می‌کنند چه معانی؟ و آیا میتوان این نشانه‌ها را بر اساس نظریات نشانه‌شناسی پیرس بررسی کرد؟ جزء سؤالات اساسی این پژوهش هستند. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و پایگاه‌های اطلاعاتی انجام شده، ضمن بررسی اجمالی نشانه‌شناسی، در منابع مکتوب، به شکل اختصاصی به نظریات پیرس پرداخته شده است. برای انجام این پژوهش، ۱۲۰ عکس بر اساس موضوع پژوهش، از ۶ عکاس ایرانی انتخاب شد و نشانههای تصویری موجود در این عکسها که از کتابهای عکس و پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر جمع‌آوری شده بودند، بر اساس تقسیم‌بندی نشانههای پیرس، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند عکس‌های بر جای مانده، اشتراکات تصویری زیادی با هم داشته، بر اساس الگوی نشانه‌شناسی پیرس قابل تقسیم‌بندی هستند، تمام نشانههای موجود در عکسها وجهی نمادین داشته و آگاهانه توسط عکاسان و به قصد تأثیرگذاری بیشتر، استفاده شدهاند.
امیرحسین زنجانبر، رحیم رحیمی،
سال ۱۵، شماره ۲۹ - ( ۳-۱۴۰۴ )
چکیده
تصویر و نوشتار روی یکدیگر لنگر می‌اندازند و معنای همدیگر را متأثر می‌سازند. بارت، اسکات، نیکولایوا و اکثر نظریه‌پردازانِ برهم‌کنش نوشتار-تصویر، تعامل تصویر را تنها با جنبۀ زبان‌شناختی متنِ نوشتاری مطمح نظر قرار داده‌اند؛ این در حالی است که در برخی گونه‌های ادبی-هنری، از جمله در طرح روی جلد کتابهای کودک و نوجوان، علاوه‌بر معنای زبانی، وجه بصریِ عنوان نیز در تولید معنا دخیل است. از همین رو، حروف‌نگاری (لترینگِ) عنوان در دو سطح زبانی و بصری با تصویر روی جلد و نیز با پیرنگ رمان وارد برهم‌کنش می‌شود. این مقاله بر آن است که علاوه‌بر معنای زبانی، به وجه گرافیکی عنوان نیز توجه کند. در همین راستا با روش توصیفی‌تحلیلی و با تکیه بر آرای اسکات و نیکولایوا، به چگونگی برهم‌کنش چهار عنصرِ پیرنگ رمان، تصویر روی جلد و دو وجه کلامی و بصری حروف‌نگاریِ عنوان پاسخ می‌دهد. نمونۀ مورد مطالعه شامل طرح جلد دو رمان نوجوان ردۀ سنی «د» است: یکی، خانوادۀ زیر پل اثر کارلسون، ترجمۀ گلی ترقی و دیگری، روح به قلم نلسون، ترجمۀ نیلوفر امن‌زاده. نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد که در دسته‌بندی پنج‌گانۀ اسکات و نیکولایوا علاوه‌بر لایۀ زبانیِ عناوین میتوان لایۀ دیداری آنها را نیز در فرایند برهم‌کنشِ معنایی مطمح نظر قرار داد و با این رهیافت به خوانشی چندوجهی از طرح جلد دست یافت.
