BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
URL: http://ph.aui.ac.ir/article-1-877-fa.html
سابقه نساجی در کاشان، به هزاره‌های قبل از میلاد می‌رسد و در دوران اسلامی نیز یکی از مهم‌ترین مراکز تولید انواع منسوجات ابریشمی و پنبه‌ای بوده است. یکی از اقلام نساجی که از عصر صفوی به بعد در این شهر تولید می‌شد، "چیت" نام داشت. "چیت‌سازی"، به هنر چاپ با قالب‌های چوبی بر روی منسوجات پنبه‌ای اطلاق می‌شود. این هنر که در اصل، روشی ارزان برای تقلید پارچه‌های زربفت و گلدوزی‌شده بود، از آغاز سده یازدهم/هفدهم در ایران و هند رواج گسترده یافت. از آنجا که این اجناس ارزان‌قیمت برای کاربردهای روزمره مردم بوده، اسناد و نمونه‌های تاریخی بسیار کمی از آنها به جا مانده‌اند. این مقاله با دسترسی به یک سند دست‌نویس نویافته متعلق به عصر پهلوی اول و نیز چند نمونه چیت تولیدشده در کاشان، به مطالعه چیت‌سازی در این شهر می‌پردازد. این پژوهش با بهره‌گیری از مطالعه کتابخانه‌ای و اسنادی و به روش‌های توصیفی- تحلیلی و تاریخی انجام شده است. از مهم‌ترین سؤالات مطرح، می‌توان به ویژگی‌های فنی و هنری، میزان رواج و علت افول چیت‌سازی کاشان اشاره کرد. سند منتشرشده در این مقاله نشان می‌دهد که در سال 1317 شمسی، حداقل هجده کارگاه چیت‌سازی در کاشان دایر بوده که حکایت از رونق گسترده این هنر در کاشان دارند. این سند در حقیقت، یک توافق‌نامه صنفی برای پرداخت مالیات بوده که هر کس بر اساس میزان سهم خود در تولید چیت، مالیات بپردازد. در مقایسه با نمونه‌های تولیدشده در اصفهان، چیت‌های کاشان، به‌خصوص انواع دو رنگی آن را از نظر طرح و رنگ‌بندی، می‌توان تقلیدی از فرش‌ها دانست. یکی از مهم‌ترین دلایل افول چیت‌سازی کاشان در عصر پهلوی دوم، تنوع و حجم بالای اقلام تولیدی در کارخانجات نساجی این شهر بوده است.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
