علیرضا صیاد*1 
، مریم دارابی2
، مریم دارابی2
1- دانشیار، دانشکده سینما تئاتر، دانشگاه هنر ایران ، alirezasayyad@yahoo.com
2- دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده سینماتئاتر، دانشگاه هنر ایران
2- دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده سینماتئاتر، دانشگاه هنر ایران
چکیده: (50 مشاهده)
فرمان کشف حجاب زنان ایرانی از اقدامات دورانساز دولت رضاشاه پهلوی در راستای اصلاحات مدرنیستی و به عاریه گرفتن بخشی از فرهنگ غرب بود که در سال 1314 خورشیدی صادر گشت. بررسی ابعاد این اقدام به عنوان کنش آزادیبخش زنان از دیدگاه حکومت وقت، همراه با سرکوب توأمان آنان و اثرگذاری بر ساختارهای پدرسالاری سنتی در جامعه ایران، موضوع را به یک موقعیت میانرشتهای سوق داده است که سیری از پژوهشها در شاخههای گوناگون علوم اجتماعی با محوریت کشف حجاب، شاهدی بر این مدعا است. اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر بدان علت است که این رویداد تاریخی را با مطالعه یک فیلم سینمایی از طریق تحلیل فرایند بازنماییِ این مضمون، به بحثهای میانرشتهای در زمینه فوق پیوند میدهد. فیلم موردمطالعه، «غزال» از ساختههای سینمای ایران به کارگردانی مجتبی راعی در سال 1374؛ با بازنمایی برخی اثرگذاریهای فردی-اجتماعی پروژه کشف حجاب، از جمله آسیبهای روانشناختی زنان، به خاطرات غزال در آن برهه از تاریخ میپردازد. درحالیکه معصومه دختر غزال این خاطرات را در قالب یک کتاب ثبت و پرداخت میکند، خود در کشمکش با تناقضات اخلاقی همسرش به سر میبرد. پژوهش که به روش کیفی و توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است، در ابتدا با رویکردی تاریخی و بهره از نظریات حوزه مطالعات زنان و گفتمان جنسیت، به دنبال آن است تا دریابد که فیلم با چه دیدگاهی و از چه طریقی، سرکوب زنان و انحصار روابط پدرسالارانه توسط دولت پهلوی اول را در فرایند کشف حجاب به تصویر کشیده است. همچنان پژوهش باهدف ارزیابی زوایا و اثرات این موضوع در زمان معاصر فیلم، استمرار سلطه مردان و فرودستی زنان را با رویکردی قیاسی از منظر گفتمان سنت و مدرنیته تفسیر مینماید. با جمعبندی این موارد به نظر میرسد که فیلم درصدد است تا نشان دهد؛ تضعیف جنسیت زنان تحت ساختارهای گوناگون مردسالارانه، امری بنیادین و تکرارپذیر بوده است.
شمارهی مقاله: 2
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
جامعه شناسی و هنر
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
