دوره 7، شماره 13 - ( 6-1396 )                   جلد 7 شماره 13 صفحات 72-59 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
mobini M, zadsar Z. Investigating the Role of Tassels on the Plates of Sassanid Era. SciJPH 2017; 7 (13) :59-72
URL: http://ph.aui.ac.ir/article-1-402-fa.html
مبینی مهتاب، زادسر زهرا. بررسی نقش منگوله در بشقاب های دوره ساسانی. دوفصلنامه علمی پژوهش هنر. 1396; 7 (13) :59-72

URL: http://ph.aui.ac.ir/article-1-402-fa.html

بررسی نقش منگوله در بشقاب های دوره ساسانی
مهتاب مبینی*1 ، زهرا زادسر2
1- دانشگاه پیام نور تهران ، dr.m.mobini@gmail.com
2- دانشگاه پیام نور
چکیده:   (6342 مشاهده)
در هنر ساسانی، نقش پادشاهان اغلب، سوار بر اسب و همراه با نمادهای سلطنتی و فر و شکوهِ شاه رایج است. در تصاویر برجای‌مانده از اسب پادشاهان ساسانی، یک جفت شکل مخروطی، در بعضی موارد دایره‌شکل (منگوله) در پشت اسب آویزان است. این منگوله‌ها توسط زنجیری به جل یا پاردم اسب متصل شده است. بسیاری معتقدند این منگوله‌ها برای تزیین اسب‌های ساسانی به‌کار برده می‌شدند. باتوجه‌به استفاده‌ مکرر این نقش برای اسب پادشاهان، این فرضیه شکل می‌گیرد که استفاده از این نقوش در هنر ساسانی، فراتر از تزیین بوده، مفهومی نمادین و سلطنتی در هنر ساسانی داشته است. هدف این پژوهش، شناسایی مفهوم و کاربرد منگوله‌ها در هنر ساسانی به‌ویژه نقوش بشقاب‌هاست. براین‌اساس، سؤال اصلی پژوهش مطرح می‌شود که نقش منگوله چه مفهوم و کاربردی در هنر ساسانی و به‌خصوص در بشقاب‌های آن دوره داشته است؟ نقوش منگوله‌ها در چندین اثر بررسی می‌شود که شامل بشقاب‌های نقره و طلای ساسانی و سنگ‌نگاره‌هاست. در بررسی این تصاویر از روش توصیفی‌تحلیلی استفاده شده و این نتیجه به‌دست آمده است که احتمالاً نقوش منگوله‌ها از نقش گل‌های گوناگون، به‌ویژه گل نیلوفرِ دوره ساسانی اقتباس‌ شده و چون گل نیلوفر نمادی از فَر بوده است، منگوله‌ها نیز نمادی از فر شاهی به‌شمار می‌آمده است و در جنگ‌ها احتمال پیروزی پادشاه بر دشمن خود را افزایش می‌داده و عنصری برای مشروعیت‌بخشیدن به قدرت شاهنشاه بوده است.
 
واژه‌های کلیدی: نقش منگوله، بشقاب ساسانی، تزیینات اسب، فرّ شاهی
متن کامل [PDF 1464 kb]   (6815 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: هنرهاي تجسمي
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه علمی پژوهش هنر می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Scientific Journal of Pazhuhesh-e Honar

Designed & Developed by : Yektaweb